democratische supermarkt Antwerpen
A democratic supermarket? What's that?
Coop Centraal is de eerste democratische supermarkt in Vlaanderen. Alle beslissingen worden genomen door al onze klanten, de winst wordt democratisch beheerd en klanten zijn medeeigenaars van de supermarkt. Daarvoor gebruiken we het model van een participatieve coöperatieve winkel.
Partici-watte?
Coop Centraal is de eerste participatieve supermarkt in Antwerpen. Onze klanten zijn niet enkel consumenten, die naar de winkel komen om dingen te kopen, maar ook deelnemers: iedereen die wil komen winkelen moet 3 uur per maand werken. Op die manier kunnen we samen al het rekkenvul- en kassawerk verrichten.
En waarom zou ik dat in godsnaam doen?
De laatste jaren is er steeds meer crisis: van corona langs klimaat tot de huidige energiecrisis… Prijzen stijgen, bossen branden af en mensen raken vervreemd van elkaar. De enige manier waarop we die crisissen af kunnen wenden is door samen te werken.
Coop Centraal is een consumentencoöperatieve. Dat betekent dat we een groep consumenten zijn die zichzelf verenigen om voor zichzelf de best mogelijke deals te sluiten, een beetje zoals een vakbond de best mogelijke omstandigheden wil voor haar leden.
En welke voordelen heeft dat dan?
Omdat we voor onszelf werken (een coöperatieve zijn) moeten we geen waanzinnige bedragen betalen aan CEO’s en aandeelhouders. We moeten niet de privéjets van rijke mensen financieren. Bij ons staat winstmaximalisatie niet het hoogst op de prioriteitenlijst, maar de belangen van wijzelf: de klanten. Bovendien kunnen we de grootste kost van supermarkten schrappen: werknemers. We moeten eigenlijk enkel de vaste winkelkosten betalen. Daardoor kunnen we veel minder vragen voor dezelfde producten als andere supermarkten.
Mooi idee, maar dat werkt toch nooit?
Jawel hoor. Overal ter wereld zijn er gelijkaardige supermarkten. Het begon allemaal in 1973, met Park Slope Food Coop. Ondertussen heeft die meer dan 17 000 leden en is ze de best verkopende supermarkt per vierkante meter in Brooklyn. Ook in Parijs, Berlijn en Madrid zijn er goeddraaiende coöps.
In eigen land zijn er al in Brussel, Verviers en Charleroi. Het is hoog tijd dat we ook zo’n coöp hebben in Vlaanderen, want net als in het Amerika van de jaren ’70 waaruit dit model is ontstaan, raken we in een economische crisis, waarin gezond voedsel enkel voor rijke mensen is. De missie van Coop Centraal is om gezonde, duurzame en verantwoorde voeding voor iedereen beschikbaar te maken, of je nu fabrieksarbeider of manager bent. Want duurzaam zou niet duurder mogen zijn.
Waar staan jullie?
Momenteel zijn we bezig met het organiseren van een testfase onder VZW De Coöperant. We verkopen elke twee weken producten via een webshop, die leden vervolgens in onze winkel in de Patriottenstraat 27 in Berchem kunnen komen ophalen. Elke nieuwe bestelronde komen er tien producten in de webshop bij. Je kan lid worden door een formulier in te vullen en €25 lidgeld te betalen, dat we nodig hebben om de opstartkosten te dekken.
Ecologie
Bij Coop Centraal proberen we zoveel mogelijk ecologisch verantwoorde producten te voorzien. We houden echter wel altijd rekening met de betaalbaarheid van producten en voorzien waar nodig een minder ecologisch alternatief dat toegankelijk is voor iedereen. In onze werking voeren we die duurzaamheid ook door.
Gemeenschap
Door samen het werk te doen, creëren we een gemeenschap. Het maakt niet uit welke taal je spreekt of uit welke achtergrond je komt: iedereen moet maandelijks een shift doen. Punt. Coop Centraal kan daardoor meer zijn dan een gewone supermarkt: onze coöperanten kunnen altijd fijne initiatieven starten.
Werkoverschot en winst
Op termijn zal Coop Centraal zoveel coöperanten hebben dat we meer werkuren hebben dan nodig in de winkel en we meer omzet hebben dan nodig voor onze vaste kosten. Met die extra middelen kunnen we doen wat onze coöperanten maar willen: van kookavonden tot een kinderopvang.
Informatie
In de meeste supermarkten moet je uren turen naar kleine etiketten met nog kleinere letters. Bij Coop Centraal kunnen we duidelijke panelen maken waarop staat wat u echt van uw product wil weten. Bovendien kunnen we zelf onderzoek doen naar onze leveranciers zodat we bijvoorbeeld te weten kunnen komen of onze producten wel degelijk uit het vermeende land van herkomst komen.
Een democratische supermarkt
Algemene Vergaderingen
Alle beslissingen worden genomen op de Algemene Vergadering. Op die vergadering zijn alle coöperanten welkom en heeft iedereen een gelijke stem. Op de AV presenteert elke werkgroep (zie onder) hun voortgang en wordt elke belangrijke beslissing goedgekeurd of afgekeurd.
De werkgroepen
Het meeste werk aan de coop gebeurt door de werkgroepen. Elke werkgroep bestaat uit een aantal extra actieve coöperanten. De huidige werkgroepen zijn: locatie en infrastructuur, financiële en juridische zaken, communicatie en producten en logistiek. De werkgroepen en AV’s worden gecoördineerd door een coördinatiegroep.
Jouw supermarkt
Alle coöperanten kunnen items naar het coördinatieteam sturen die volgens hen op de Algemene Vergadering moeten worden besproken en alle coöperanten mogen werkgroepen oprichten. Is er iets dat je niet aanstaat? Meld het op de AV en de kans is groot dat het veranderd wordt!
Contact
Email and phone
+32 487908648
Address
Patriottenstraat 27-29
2600 Berchem
Hours
Woensdag 17u-19u
Ook op afspraak
Veelgestelde vragen
Hoe word ik Coöperant?
Je kan coöperant worden door dit formulier in te vullen en €25 over te schrijven naar onze rekening BE63 1431 2228 8308. Zodra we dat geld ontvangen hebben krijg je een account op onze webshop. Vanaf dat moment kan je bij ons winkelen.
Waar staat het project?
Van februari 2023 tot juli 2023 organiseren we een testproject, waarbij we werken met prefinanciering: coöperanten bestellen en betalen hun producten op voorhand via onze webshop en kunnen die producten af komen halen in onze winkel in de Patriottenstraat 29. De afbeelding hiernaast geeft een gedetailleerder beeld van onze plannen.
Verkopen jullie enkel biologische producten?
Nee, we willen altijd betaalbare producten aanbieden. Wanneer de biologische producten betaalbaar zijn zullen we enkel die aanbieden. Waar dat niet zo is, zijn we van plan om zowel een goedkoper product als een biologisch product aan te bieden. Op die manier proberen we alle mensen aan te trekken en niemand te discrimineren in onze productkeuze.
Waar bevindt de supermarkt zich?
We zijn van plan om te openen bij De Wrikker, Patriottenstraat 26 2600 Berchem. Dat ligt vlak aan Berchem Station, tussen de Statiestraat en het Villegaspark.
Moet ik 3 uur per maand werken als coöperant?
Ja, dat is de enige vereiste om te kunnen winkelen in onze winkel. Wil je graag ons project steunen maar kan je niet meewerken? Dan kan je nog altijd coöperant worden, maar dan zetten we je op niet-actief. Onderzoek uit andere intiatieven zoals het onze wijst uit dat het project enkel werkt als iedereen meedoet.
Ik kan niet in de winkel werken!
Kan je niet in de winkel werken om gezondheids- of andere redenen? Dat is geen probleem, we spreken een andere taak met je af die moet gebeuren om de winkel in goede banen te leiden.
Is de algemene vergadering verplicht?
Nee, je moet niet naar de vergadering komen als je dat niet wilt. We communiceren op voorhand waar en wanneer de AV doorgaat.
Ik wil dit project mee organiseren!
Heel fijn dat je mee wil doen! Stuur een mailtje naar de.cooperant@gmail.com of bel naar 0483094678 en we proberen eens af te spreken.
Ik ben producent en wil graag aan jullie verkopen
We werken heel graag met lokale producenten. Stuur een mailtje naar producten.coopcentraal@gmail.com en we komen eens samen.
Kunnen mijn familieleden winkelen in de supermarkt?
Ja. Iedere coöperant mag twee mensen uit hun huishouden het recht geven om te winkelen in de supermarkt.
Coop Centraal is een project van De Coöperant
