ONZE INSPIRATES
PARK SLOPE FOOD COOP
De eerste supermarkt van ons model is de legendarische Park Slope Food Coop in New York, die al sinds de jaren ‘70 bestaat. Met 17 000 leden is het de bestverkopende supermarkt in Brooklyn. De laatste tien jaar tonen projecten in verschillende Europese steden tonen aan dat er een markt is voor dit concept. Zo zijn er succesverhalen van Madrid tot Warschau en van Berlijn tot Marseille. Coop Centraal kan leren en baseert zich op al die ervaringen om haar eigen weg te zoeken.
In België werken we samen met twaalf andere supermarkten met hetzelfde concept, in een project dat we Intercoop noemen. We willen dat losse samenwerkingsverband omvormen tot een structurele samenwerking tussen projecten, zodat we bijvoorbeeld samen prijzen kunnen onderhandelen bij leveranciers.
In tegenstelling tot andere coöperaties ziet Coop Centraal het expliciet tot haar missie om het model te populariseren en te verspreiden. Om dat te doen lukken werd De Coöperant VZW opgericht, die zich richt op het populariseren van een democratische economie.
HET PARK SLOPE FOOD COOP MODEL
SAMENWERKENDE MAATSCHAPPIJ VOORUIT NR1
Voordat de arbeidersbeweging een politieke partij had, had ze al coöperaties. In 1881 werd namelijk de bakkerij Vooruit opgericht. Daar konden arbeiders kwalitatief brood kopen aan een iets hogere prijs. In tegenstelling tot andere bakkerijen keerde Vooruit geen dividend uit, maar kregen leden een aantal broodkaarten op basis van het aantal broden dat ze over het jaar gekocht hadden. Zo konden arbeiders een bedrag sparen, terwijl Vooruit financiele vooruitgang boekte. Op die manier ontstond een surplus, waarmee de coöperatie allerlei sociale maatregelen trof. Zo keerde Vooruit lang voor de overheid al pensioenen uit aan haar oudere leden.
De formule bleek zo’n succes dat Vooruit in 1913 over 10 000 coöperanten beschikte en niet langer beperkt was tot brood. Ook kolen, schoenen, kruidenierswaren, medicatie en tal van andere spullen kon je er kopen. Via de gelijknamige krant had de arbeidersbeweging een platform voor politieke berichtgeving en ze financierden ook het nog steeds bestaande kunstencentrum dat beheerd wordt door VIERNULVIER. De coöperatie Vooruit toont hoe bedrijven en sociale bewegingen met elkaar gelinkt kunnen zijn en hoe ze elkaar kunnen ondersteunen. Wanneer de arbeiders staakten voor hogere lonen, steunde Vooruit hen door dagelijks brood te leveren. Onder andere op die manier was Vooruit de infrastructuur die de sociale zekerheid zoals we die nu kennen mogelijk maakte.
